Het leven in Middelburg 01 – Middenstand in Middelburg

Over pruiken, poeders en profetenbrood

Zo’n tweehonderd jaar geleden worden in Middelburg de eerste winkels geopend. Deden Middelburgers voor die tijd rechtstreeks inkopen bij de boer, kleermaker, slager, bakker of andere leverancier, nu komen er winkels die (half )fabricaten inkopen en doorverkopen aan de consument. Klanten hebben in die winkels een veel ruimere keuze. Het assortiment breidt zich in de loop van de tijd steeds verder uit, waarna ook in Middelburg het eerste warenhuis verschijnt. Deze aflevering van Het leven in Middelburg neemt u mee naar de winkels van weleer. Bijvoorbeeld die van de vier generaties Entink, pruikenmakers en kappers die meer dan honderd jaar kappen en knippen in de stad. Of die van fotografen als Carl Wilhelm Bauer met zijn studio aan de Dam. Ze portretteren Middelburgers, maar ook boeren van het Walcherse platteland en zelfs de adellijke badgasten die in Domburg vertoeven. We zien hoe de jonge Duitser Anton Engeler in 1834 een manufacturenwinkel op de hoek van de Markt begint. Het bedrijf wordt een trendsetter. De eerste etalages verschijnen, waar klanten zich vergapen aan de verkoopwaar die de winkeliers hebben uitgestald. Drogisterijen, koffie-, tabak- en levensmiddelenzaken, juweliers, boekhandels, bakkers van Zeeuwsche letterkoek en profetenbrood, souvenirwinkels en zelfs een ijzerhandel: ze kleurden de Middelburgse winkelstraten. Branden, voor het laatst in mei 1940, leggen een deel van de binnenstad in de as. Maar steeds volgt wederopbouw. En nog altijd zijn de Markt, Lange Delft, Langeviele en Lange (Nieuwe) Burg de belangrijkste winkelstraten. Er komen zelfbedieningszaken en winkelcentra in de buitenwijken. Filialen van landelijke ketens komen op. Ze komen en verdwijnen soms ook weer. De tegenwoordige middenstand staat voor nieuwe uitdagingen. Wie weet, biedt de negentiende-eeuwse winkel nog inspiratie!