Middenstand en markthandel
Wat een middenstander ook verkocht, of waarin hij ook handelde, het dagelijks bestaan van elke winkelier had grote overeenkomsten. Ze maakten werkdagen van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat en woonden meestal boven of achter de zaak. Daardoor verschilde hun winkel niet veel van een gewoon huis. De etalage bestond immers uit niet meer dan één raam waarachter hun waren werden uitgestald. Om aan die onherkenbaarheid iets te doen, werden uithangborden aangebracht. Oorspronkelijk hingen die letterlijk ‘uit’ aan de gevel: een gaper voor de apotheker en een rood-wit gebiesde staf voor de kapper. Later kwamen de grote geëmailleerde borden, die aan de gevels werden geschroefd. Ze waren met hun handel nooit de enige in een dorp. Ook de middenstand was ‘verzuild’. Een katholieke dorpeling kocht zelden bij een protestantse bakker en andersom.
Ontwikkelingen
Eeuwenlang heeft die situatie geduurd, totdat in de jaren vijftig ontwikkelingen doorzetten, die ook voor Alphen aan den Rijn voor grote veranderingen zorgden. Er kwamen grootwinkelbedrijven, zoals De Gruijter en Albert Heijn. ’s Avonds of ’s zondags kon de klant niet meer achterom, zoals hij gewend was en bovendien moest er direct worden betaald. “Schrijf maar even op” werd verleden tijd. Er kwamen winkelmeisjes in plaats van de vrouw van de winkelier, die haar bezigheden aan de kant schoof en vanuit de eigen kamer of keuken de winkel instapte om de klant te helpen. Het warenhuis van Vroom & Dreesman, eerst gevestigd in de Raadhuisstraat en later in de Van Boetzelaerstraat, stond nog op zichzelf. Al snel werden er winkelcentra gebouwd: De Ridderhof, de Aarhof, en de Herenhof.
Ook leidden herinrichtingsplannen voor het centrum tot veranderingen in het winkelbestand. De vertrouwde winkels in de Bruggestraat, verdwenen toen de Alphense brug werd vernieuwd en verbreding van de straat nodig was. Later ondergingen winkeliers in de Julianastraat hetzelfde lot. Veranderend koopgedrag van de consument en, soms, gebrek aan opvolging leidden eveneens tot sluiting van winkels, die soms al generaties door een familie werden gedreven.
Maar, veranderingen hebben niet geleid tot het verdwijnen van de middenstand. De Alphense middenstand is ondanks – misschien dankzij? – allerlei veranderingen, nog steeds een actieve beroepsgroep.
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.